An Fáth Go bhFuil Sé Tábhachtach

Cén fáth nach cuma meon na meán? Tá tábhacht ag focail, mar atá. Braitheann cúrsaí tábhachtacha an tsaoil ar an tacaíocht a thugtar do thaobh amháin nó thaobh eile.

Bítear ag comparáid an Iaráic agus Vítneam go minic. Níl mórán cosúlachta ann, ach amháin gur bhuaigh na cumannaigh an cogadh sin sna meáin, go háirithe sna meáin Mheiriceáncha teilifíse. Seo alt ar an ábhar sin.

Tá bolscaireacht an-tábhachtach. Féach an dochar a dhéantar le pé drochrud a tharlaíonn, mar Abu Graib agus na páistí le diúracáin in Iosrael. Rudaí as an ord, gan tacaíocht óna rialtais, ach an-úsáideach dár naimhde, agus faraor, níl aon teorainn le suim na meán iontu. Tharla a leithéid in Vítneam, dar ndóigh.
Seo scéal suimiúil faoin ngrianghraf is cáiliúla ón gcogadh sin, agus an dochar a rinne sé.

Is mór an trua go mbíonn na meáin ag tábhairt tacaíochta dár naimhde, mar a rinne siad sna seascaidí is na seachtóidí. Chonaic mé clár faoi na Marines a d'ardaigh breatach Mheiriceá ar Iwo Jima aréir, agus bhí cuid de fhógra a rinne Jimmy Cagney ann mar chuid de, agus bhí sé ag áiteamh ar dhaoine war bonds a cheannach. Rinne gach réalt a leithéid san aois sin. Cá bhfuil siad anois?

Uaireanta, déanann an freasúra polaitiúil dochar dá dtír féin, mar thréas, i bhfírinne. Seo an sampla is déanaí. Tráth dá raibh, bheadh píonós mór ann dá leithéid. Ach tá an New York Times ciontach as eolas rúnda a scapadh go rialta, mar déanann sé dochar don uachtarán.

Bíonn na meáin ag insint leath-scéalta, droch-scéalta, agus ag scaoileadh scéalta rúnda. Is tábhachtach go seastar ina gcoinne, mar déanann siad an-dochar dár dtír. Mar a tharla le Vítneam, agus iad ag iarraidh cúsaí a dhéanamh níos fearr, déanann siad cúrsaí i bhfad níos measa. Sea, is féidir tuairim eile a nochtadh, ach ní ionann sin agus obair ar son naimhde na tíre (mar a rinne Jane Fonda). Ní fiú cumannaigh atá i gceist an uair seo!

Sampla eile den Bhiogóideacht

Bhí mé breá sásta le heagrán Lúnasa de Feasta. Sea, tá alt maslach polaitiúil ann, le Seán Ó Loingsigh ("Pé ní a bhí i gceist, tá an domhan seo i bhfad níos dáinséaraí anois ná mar a bhí sular deineadh uachtarán de George W. Bush.") ach sin de rigueur in aon fhoisiúchán Éireannach. Ach tá alt breá ann le duine darb ainm Séamas Ó Neachtain. Agus tá rudaí fiúntacha eile ann, leis. Ansin, an rud deireanach san irisleabhar - alt beag ag áiteamh go bhfuil na Stáit Aontaithe ag ullmhú chun ionsaí a dhéanamh ar Veiniséala chun a cuid ola a ghoid. Táimid ag ullmhú trí mheán fís-chluiche, tá a fhios agat. Muise. Is daoine baolacha sinn - tabhair aire do do pháistí!

Is Deacair Gaeilge a Léamh

Gach foilseachán a léim as Gaeilge, bíonn an fhadhb chéanna ann. Déanaim talamh slán de go mbeidh maslaí agus mí-eolas fríth-Mheiriceánach sna hailt pholaitiúla. Ní bhíonn ionadh orm níos mó faoi sin, cé go mbíonn díomá agus masmas orm. Agus bíonn cúpla alt mar sin ann gach mí sna hirisí. Ní féidir leo gan leanúint ar aghaidh lena gcuid droch-chainte fúinn. Ach fiú sna hailt nach mbaineann leis an bpolaitíocht, bíonn maslaí gan tuilleamh iontu go minic. Léigh mé píosa de léirmheas leabhar in Feasta le Áine Moynihan inniu. Ag caint faoin scéal An Brogús, deir sise “Sa scéal seo, ó Stáit Aonraithe [sic] Mheiriceá, go bhfuil toradh a chuid paranoia féin ag brú go mór ar phobail an domhain, a thagann an CRA nó ‘Cuardaitheoirí Rudaí Aisteacha’.” Má thuigim an t-abairt sin i gceart, is ag tagairt do na Stáit atá sí, nuair a deir sí ‘a chuid paranoia.’ Ach is féidir nach bhfuil, agus níl ag cur isteach orm ach mo chuid paranóia féin…

Agus ní bhíonn an fhadhb seo i bhfoilseacháin chlóite amháin. Bíonn sí le feiscint ar fud an idirlín. An tseachtain seo ar an bhfóram acmhainn.ie, a bhaineann le haistriúcháin amháin, ní raibh scata mór daoine in ann srian a choimeád orthu féin gan a bheith ag maslú na Stáit Aontaithe. Agus is daoine proifisiúnta an chuid is mó díobh siúd. Is é an saghas seo de dhroch-bhéasa, maraon leis na spamadóirí, a bhíonn ag scriosadh gach clár plé agus gach liosta r-phoist as Gaeilge le breis is cúig bliain.

An é go bhfuil an bhiogóideacht fhríth-Mheiriceánach chomh huilíoch sin in Éirinn, nach dtugtar faoi deara é níos mó? Cloisim ó chairde go bhfuil a gcairde gaol go dona thall ansin freisin. Nílim ag rá nach bhfuil daoine go leor againn anseo, agus foilseacháin, a bhíonn ag insint bréagacha agus ag tabhairt maslaí dár dtír, ach bíonn daoine eile ann nach ndéanann amhlaidh, freisin, agus daoine fiú a sheasann lena dtír go hoscailte, beannacht Dé orthu. Agus bíonn siad in ann caint faoi rudaí eile ó am go chéile, muise. Dá mbeadh sé amhlaidh in Éirinn.

Nó an é go bhfuil agus nílim ach i mo pharanóideach?

Cad is brí de 'Leathanaigeanta?'

Tugann duine 'liobrálach' an téarma seo ar aon duine biogóideach a aontaíonn leo faoi gach aon rud. Má tá tuairim difriúil ag an duine, nó mura bhfuil duine sásta le pé rud atá siad á bhrú air/uirthi, is duine caolaigeanta atá ann, dar leo. Féach aon uair a úsáitear an téarma. Más 'liobrálach' atá dá úsáid, sin an bhrí de, an chuid is mó den am. Tugaimse 'biogóidí' ar a leithéid.

Tugann 'coimeáideach' (nó aon duine stuama) an téarma seo ar aon duine a mheasann dhá thaobh an scéil go paiteanta sula ndéanann sé/sí breithiúnas air - má dhéanann. Sin 'leathanaigeanta,' agus sin an tseanbhrí de 'liobrálach' freisin, sílim.

An Chonspóid Bhréagach is Déanaí

Táthar ag iarraidh na Mulsamaigh radacacha a ghríosú le cúpla lá anuas, mar gheall ar tagairt a rinne an Pápa Bennedict XVI d'impire ón analód (1391) a dúirt rud gan fiacal ann faoi chreideamh na Muslamach. Bhí sé ag déanamh aighnis le Muslamach nuair a dúirt. Bhíodh Críostaithe agus Muslamigh in ann argóint faoina gcreidimh san aois sin. Rinne Aquinas amhlaidh.

Má tá suim ag éinne, seo an léacht féin a thug an Pápa in Regensburg, sa Ghearmáin.

In the seventh conversation ("diálesis" -- controversy) edited by professor Khoury, the emperor touches on the theme of the jihad (holy war). The emperor must have known that sura 2:256 reads: "There is no compulsion in religion." It is one of the suras of the early period, when Mohammed was still powerless and under [threat]. But naturally the emperor also knew the instructions, developed later and recorded in the Koran, concerning holy war.

Without descending to details, such as the difference in treatment accorded to those who have the "Book" and the "infidels," he turns to his interlocutor somewhat brusquely with the central question on the relationship between religion and violence in general, in these words: "Show me just what Mohammed brought that was new, and there you will find things only evil and inhuman, such as his command to spread by the sword the faith he preached."

The emperor goes on to explain in detail the reasons why spreading the faith through violence is something unreasonable. Violence is incompatible with the nature of God and the nature of the soul. "God is not pleased by blood, and not acting reasonably ("syn logo") is contrary to God's nature. Faith is born of the soul, not the body. Whoever would lead someone to faith needs the ability to speak well and to reason properly, without violence and threats.... To convince a reasonable soul, one does not need a strong arm, or weapons of any kind, or any other means of threatening a person with death...."

Rinneadh ionsaithe ar Chríostaithe, agus maraíodh bean rialta mar gheall ar an ruala buala seo. Níl an locht ar an bPápa.

Cothrom an Lae

Cothrom an Lae, an dán. Le clos (cuid de) anseo.

Tá sraith ghrianghraf le feiscint anseo, i gcuimhne an lae uafásaigh sin.

Ach téann an stair níos sia siar ná cúig bliana. Seo cúpla rud suimiúil (as Béarla) faoin lá seo, nach mbaineann le 2001:

1565

1683

Argumentum Ad Nauseum

Is iontach dom an méid daoine atá ann nach dtuigeann na rudaí is bunúsaí. Tá siad ina gcónaí i saol ar an taobh eile den scáthán; bíonn an dubh ina bhán acu. Maidir leis an bpolaitíocht, ar aon nós. Is minic gur daoine an-deasa ar fad iad, ach amháin an éalang seo. Comhluadar deas, cairdiúil, suim sa cheoil acu, srl. Ach ní féidir aon rud a phlé lena leithéid, mar ní ghlacann siad le rudaí atá ina aicsímí bunúsacha. B'fhearr leo gach cliché bréagach a chreideamh, seachas féachaint ar chúrsaí mar atá siad sa saol seo.

Na daoine is fearr díobh, tá a fhios acu nach féidir an pholaitíocht a phlé, agus mar sin, ní dhéanann siad é. Cuirimid go léir i gcéill go bhfuil splanc céille ag an duine eile, agus bímid breá sásta lena chéile. Ach uaireanta, bíonn an fonn sin orthu, agus is deacair iad a sheachaint. Ansin, tosaíonn an síor-achrann, agus bíonn sé orm na rudaí céanna a rá is a athrá, gan éifeacht, de ghnáth. Is annamh an duine ar féidir leis fíricí agus loighic a phlé, mo léan géar. Is cosúil go mbím ag plé dathanna an tsaoil le duine dall.

Ach ar an seans go mbeadh duine díobh siúd ag léamh an bhlaga seo, seo mo chuid den tsíorachrann. Chuir do chuidse ina dhiaidh, agus ath-léamh an méid thíos. Déan amhlaidh go dtagann tuirse go leor ort. Nó, go ndéana Dia trócaire orainn, tuiscint. (Más duine ciallmhar tú, is féidir leat an méid seo a úsáid ina gcoinne, freisin.)

1. Tá difear ann idir bán agus dubh.

2. Tá an mhaith agus an t-olc ann. Ní mór do dhuine foghlaim cé acu an mhaith agus cé acu an t-olc. Tá difear ann. Tá traidisiún fad-shaolta ann ar an ábhar seo.

3. Tá difear ann idir an tsibhialtacht agus an bharbarthacht. Tuigtear go bhfuil an tsibhialtacht go maith, mar tugann sí cosaint do dhaoine, go ginearálta, agus tugann sí rialacha dúinn mar dhaoine. Tugann sí dlíthe dúinn, agus aithníonn sí cearta daonna.

4. Tá difear idir saighdiúir agus sceimhlitheoir. Is cuma faoi mhéid an bhuama atá aige/aici, d’ainneoin an cliché bréagach sin. Baineann an difear leis na rudaí thuas. Baineann sé le cuspóirí agus meáin, leis an údarás agus an gceart. Mar is é seo an coincheap is deacra do mórán daoine, seo samplaí:

a) Siúlann buachaill óg isteach bhus lán de pháistí scoile, agus sibhialtaigh eile. Pléascann sé é féin le buama lán de thairní agus rudaí uafásacha eile, chun an méid daoine is féidir a mharú is a ghortú, maraon leis féin.

b) Scaoileann saighdiúirí buachaill óg atá ag siúl ina dtreo agus veiste lán de phléascaigh ceangailte leis, nuair a dhiúltaíonn sé an t-ordú chun stopadh.

Cad iad na difir? Ní raibh sé de chuspóir ag an saighdiúir éinne a mharú, ach chun daoine a chosaint. Fiú mura raibh pléascaigh sa veiste ag an duine, mura stadfadh sé, bheadh an ceart ag an saighdiúir. Fiú dá mbeadh timpiste mar sin ann, mar ní raibh sé d’aidhm aige aon duine a mharú ach mura raibh aon dul as eile ann dó, chun baol (sin a rá, olc) níos measa agus níos mó a sheachaint. Is cuma dá mbeadh daoine ag seoladh diúracáin nó ag iarraidh iad féin a phléascadh i measc daoine eile, bheadh an ceart ag an saighdiúir iad féin agus na daoine eile a chosaint.

An bhfuil ceart ar bith ag an chéad duine, ar a dtugtar ‘sceimhlitheoir?’ Níl, dar leis an sibhialtacht. Níl sé ceart aon duine eile a mharú mura bhfuil an duine sin ag iarraidh tusa a mharú nó a ghortú, chun tú féin a chosaint, nó do chairde gaol a chosaint.

Rinneadh airm chun na conspóidí is measa idir dhaoine a réiteach, mura bhfuil aon dul as eile ann. Bíonn údarás na ndaoine ag saighdiúir san arm, a bhíonn ag obair ar son tire. Níl údarás ar bith ag an sceimhlitheoir. Déanann sé a thoil, d’ainneoin aon tír nó rialtas. Mar sin, is coirpeach é, dar le aon tír sibhialta, agus dar le aon duine sibhialta. Is cuma cén fáth a dhéanann sé na droch-rudaí a dhéanann. Is droch-rudaí iad iontu féin (dubh, seachas bán).

Má dhéanann saighdiúir ionsaí ar dhaoine eile, fiú gan chúis, tá an ceart ag na daoine eile iad féin a chosaint ón saighdiúir agus ón rialtas a sheol é, ach níl an ceart ag éinne bean, páistí agus comharsana an tsaighdiúra sin a mharú d’aon ghnó. Dá mbeadh, ní bheadh aon sibhialtacht ann, agus ní bheadh cosc ar éinne pé rud a b’áil leo a dhéanamh. Níl saoirse gan smacht, gan rialacha, gan dlíthe. Chun an tsibhialtacht a chosaint, ní mór do gach éinne a leithéid de bharbarthacht a shéanadh agus a stadadh. Ní féidir neamhaird a dhéanamh de. Ní mór dúinn go léir é a stadadh.

Tá deachrachtaí eile ann a dhéanann rudaí níos casta, ach má tá an bhuntús seo ag duine, níl sé deacair an ceart a aithint. Mar shampla, má mharaítear sibhialtaigh mar bhí sceimhlitheoirí dá n-úsáid mar sciatháin, agus má dhéantar gach iarracht gan iad a mharú, ach tá na sceimhlitheoirí ag marú is ag ghortú daoine eile, tá an ceart fós ag na daoine a mharaigh iad, cé gur rud uafásach é. Tá an milleán ar na sceimhlitheoirí, as an rud olc sin. Ach sin cás casta. Ní bhíonn gach cás mar sin.

Seo sampla eile. B’éasca do na Stáit Aontaithe gach duine a mharú san Iaráic, mar shampla eile. Réiteodh sin gach fadhb atá againn ann. Ach ní dhéanfadh na Stáit a leithéid de rud, mar is olc an rud é, ann féin. Dá mbeadh an seans sin ag na sceimhlitheoirí chun gach duine i Meiriceá a mharú, dhéanfadh siad sin gan aon agó. Tá an mhaith ann, agus tá an t-olc ann.

Cás casta eile a bhíonn daoine ag baint droch-fheidmh as, sin cás an bhuama adamhaigh a d'úsáid na Stáit sa tSeapáin. Tá alt agam faoi seo anseo. I gcúpla focal, bheadh sé i bhfad ní ba mheasa don saol, agus do mhuintir na Seapáine, mura ndéanfadh amhlaidh. Tharraing siad an rud olc orthu féin, as a ndearna siad. Agus cé gur rud an-olc ab ea é, ní raibh aon rogha ní b'fhearr ann. Maraíodh sibhialtaigh i gcathaoracha a raibh ina dtairgid mhíleata, agus sin an cogadh, faraor. B'fhéidir is sin an cheist is casta sa stair, ach sin mar a thuigtear é de ghnáth, má dhéantar dian-mhachnamh uirthi.
Ar an lámh eile, má fhaigheann an Iaráin an buama adamhach, is léir nach mbeadh aon leisce orthusan é a úsáid i gcoinne Iosrael nó aon tír eile, gan chúis ach an fuath neamhréasúnta. Tá difear ann.

Sin an méid. Is féidir na samplaí a phlé, agus samplaí eile a thabhairt, ach ní bheadh aon toradh ar sin, mura raibh cheana. Níl foighne ar bith orm níos mó le daoine nach dtuigeann na rudaí seo. Cuireann siad orthu féin gurb iadsan na daoine maithe sibhialta tuisceanna. Ní fhaca mé aon fhuath go láidir sa saol seo agus a bhíonn ag 'lucht na síochána.' Ní fhaca mé aon daoine chomh biogóideach agus bhíonn 'lucht chothrom na Féinne.' Ní bhíonn iontu go minic ach barbaraigh, nó lucht tacaíachta na mbarbarach, faraor. Agus tá siadsan níos baolaí ná na sceimhlitheoirí féin, mar thugann siad tacaíocht dóibh in ainm daoine maithe sibhialtachta, thugainn siad an mhaith ar an olc, agus spreagann siad iad, lena síor-dhroch-chaint.

Sa chéad chás a thug mé thuas, tá an milleán ar an mbuachall atá ina bhuamadóir. Tá an milleán ar na daoine a sheol é. Agus tá an milleán ar na daoine a deir leo, 'maith an jab, tá an ceart agaibh.'

Bíodh ciall acu, in ainm Dé.

Dia Idir Sinn Agus an tOlc

An é seo toradh shaothar na ndaoine in Éirinn a bhíonn báúil leis na sceimhlitheoirí?

"Anyone who supports Tony Blair," said Khalid Kelley, an Irish-born convert to Islam, "is not a civilian."

An é sin todhchí na hÉireann, agus í lán de Khalid-eanna agus Mohamad-anna le sloinnte Éireannacha?

Nach deas é go n-athnaíonn na sceimhlitheoirí an daonlathas! Tuigeann siad nach mbeadh Tony ann mura mbeadh na vótaí aige. Dá dtabharfadh siad an t-aitheantas céanna don daonlathas ina dtíortha sa mheánoirthear!

Ar Ghoideadh Ár n-Ainm?

Tá leabhar nua ann dar teidil Na Buachaillí Dána, le Pádraig de Paor. Tá sé faoi na filí Cathal Ó Searcaigh agus Gabriel Rosenstock. Ach nach raibh a fhios ag mo dhuine gur thugamar-ne an t-ainm sin orainn mar ghúpa ceoil fadó? Muise, tá podchraoltaí ann a rinneamar chomh luath le Mí na Nollag 2005, agus táimid ann le blianta roimhe sin. Ní chuirfidh mé an dlí air, ach ba chóir dó ceann a thógáil dínn, i mo thuairim. Nach bhfuil aithne ag saol mór na Gaeilge orainn?! ;-) Ba leor dó Google a dhéanamh.

Tá Abrahám Neamchiontach!

Rinne Conn trácht ar smaointe The Seanachai ar an Imeall. Maíonn an duine sin gur féidir go bhfuil an milleán ar Abrahám go bhfuil na Muslamaigh agus na Giúdaigh (agus Críostaithe) ag marú a chéile. Is ait liom an teoiric seo.

Is fíor go gcreideann na trí chreideamh mór seo go bhfuil dia amháin ann, agus gur nocht sé é féin do dhuine darb ainm Abrahám. Ach tuigtear an dia seo, agus scéal Abramháim, ar slite an-éagsúla óna chéile sna creidimh áirithe. Cuireann an teoiric seo i gcuimhne dom an cás ina bhfuil spéis sa cheol nó sa pholaitíocht ag beirt, agus mar sin creideann tríú duine go mbeadh siad an-chairdiúil lena chéile mar go bhfuil an spéis chomónta sin acu. Dar ndóigh, níos minice, bíonn daoine in adharca a chéile ar na hábhair seo!

Creidimid go bhfuil grian amháin ann. Chreid na sean-Éigiptigh sin, agus na hAztec, freisin. Chreid Ptolemy agus Copernicus agus Einstein sin. Ach nach raibh dearcadh éagsúil ag gach grúpa nó duine sa liosta sin faoi bhrí an chreidimh sin? Réabadh croíthe daoine óna gcléibh mar gheall ar an ngrian chéanna a bhí mar inspioráid don mbuama adamhach. Cuireadh Copernicus faoi ghlas mar gheall ar an difear idir a dhearcadh agus dearcadh na hEaglaise ag an am, faoin ngrian chéanna. Dia ab ea í don móramh sa stair, ach ní chreidtear sin sna laethanta seo ach go hannamh. Cad is an ghrian ann? Cad is an Dia amháin ann? Cad é a bhaint leis an saol seo, agus a choibhneas leis? Sin iad na rudaí as a ndéantar na creidimh éagsúla.

Maidir le scéal Abraháim, is mó rud nach bhfuil i gcoitinne ag na Moslamaigh leis an dá chreideamh eile. Tagann siad salach ar a chéile. Glacann Críostaithe leis an mBíobla atá ag na Giúdaigh – agus leantar ar aghaidh leis an scéal. Níl sé amhlaidh leis na Muslamaigh. Tá difir an-mhóra ann idir an Bíobla agus an Córan. Luann The Seanachai rud amháin, a dhéanann sé beag beann de, ach rud tábhachtach atá ann. Thug Dia a mhac Íosác, a chéadmhac dleathach, do Abrahám agus a bhean Sárá. Páiste gréine a bhí ann in Ísmeáél, páiste le hAbrahám agus a sclábhaí Hágár. Ba é Íosác an pháiste a gheall Dia dó (agus is samhail Chríost é). Rinneadh náisiúin eile de Ísmeaél, agus rinneadh Iosrael agus lucht an ghealltanais de Íosác. Difear an-mhór eatarthu-san. Creideann na Muslamaigh gur tháinig na hArabaigh ó Ísmeáél, agus gurb eisean an duine tábhachtach. Difear bunúsach ó thús an scéil, mar sin.

Maidir le marú ar son Dé, sa scéal sin, ba thriail d’Abrahám é, agus níor mhian le Dia Íosác a mharú – i gcodarsnacht leis na náisiúin eile a rinne a leithéid ag an am. Ar shlí, tugadh ar ais ón mairbh é – ach sin tuiscint Críostaí. Ach ba é creideamh Abrahám an rud ba thábhachtaí sa scéal. Is mó scéal eile sa Bhíobla faoi chogaí a spreag Dia nó a thug Dia cabhair dóibh leis. Tugann Dia cabhair do thaobh amháin go minic, agus uaireanta ní thaobh Iosrael ab ea é, ag braith ar a raibh ar siúl acu.

Difear bunúsach maidir leis na Giúdaigh atá ann sa Chóran, i comparáid leis an mBíobla. Is léir nach gcreidann na Muslamaigh go leanann siad an Dia céanna.

Mar sin, dar liom, ní thuigeann The Seanachaí an scéal i gceart, mar síleann sé go bhfuil rudaí i bhfad níos simplí ná mar atá.

Beagán faoi Abrahám
Tá creidimh eile ann agus a scéalta féin faoi dhuine darb ainm sin, freisin.

Agus dar ndóigh, ní aontaíonn gach fo-ghrúpa lena chéile sna creidimh mhóra. Ní chreideann gach Muslamach, mar shampla, go bhfuil sé de cheart aige Giúdaigh agus Críostaithe a mharú ar a thoil. Ní aontaíonn siad go léir faoi cad is jihad ann, leis. Ní aontaíonn gach Giúdach faoi mar a bhfuil teorainn Iosrael, nó fiú má tá Iosrael mar atá inniú ó Dhia. Níl cúrsaí chomh simplí sin. Tá baint láidir ag creideamh leis an scéal seo, cinnte. Ach níl sé ceart an mileán a chur ar éinne ach na daoine a fhearann cogadh ar a chéile. Agus níl ionannas eatarthu.

An Preas Meiriceánach agus Seán Ó Loingsigh

Tá fantaisíocht chomónta ann in Éirinn. Léigh mé alt faoin bpreas in Éirinn in Feasta (Iúil 2006 - faraor géar, is é eagrán na Márta an ceann is nuaí ar a suíomh), le Seán Ó Loingsigh. Ag gearán a bhí sé go mbíonn na meáin ar aon intinn i gcónaí ann, agus ní leor coimhlint chun éagsúlacht a spreagadh, mar a cheapfaí. Bhí áthas orm alt polaitiúil as Gaeilge a léamh gur aontaigh mé leis! Ach ansin, chuaigh sé ar strae. Thosaigh sé ar an scéal mícheart céanna a insint gur chuala mé cheana (agus gur labhair mé ar an Imeall faoi), gur amhlaidh an preas i Meiriceá, ach ar son an chogaidh srl. ("éagsúil ar fad" a deir sé, le meáin na hÉireann). Deir sé go mbíonn an preas ag tabhairt tacaíochta don uachtarán agus don chogadh "tubáisteach" san Iaráic. Muis, tá sé cosúil le Richard Waghorne ag caint faoin nGaeilge! Ar léigh sé nuachtán Meiriceánach riamh (seachas an New York Sun agus b'fhéidir an New York Post)? An bhfaca sé clár nuachta Meiriceánach riamh, nach raibh ar an ngréasán Fox (atá ina eisceacht)? Ar chuala sé trácht ar Dan Rather agus CBS riamh? An gcreideann sé go bhfuil gach stáisiún raidió mar WABC i Nua-Eabhrac, stáisiún caint-raidió? Dá mbeadh! Tá freasúra (beag) ann sna meáin Mheiriceánacha, agus níl sé ann ach le b'fhéidir fiche bliain, mar chumhacht. Is dócha má fheiceann duine Éireannach a leithéid de thuairim eile faoin gcogadh, creideann sé go bhfuil na meáin ar fad ar aon intinn faoi (mar a bhíonn siad in Éirinn). Ach bíonn níos mó ná tuairim is dearcadh amháin ar fáil i Meiriceá. Cé gur mionlach a bhíonn ann le dearcadh dearfach sna meáin, tá siad ann go leanúnach. Ach ní ionann sin agus nach mbíonn claonadh frith-Bush agus frith-chogadh ag an móramh i gcónaí - ná bíodh imní ort, a Sheáin.

Tá an iomarca ann ar an idirlíon ar an ábhar seo, ach seo tosach, má tá suim aige, nó ag éinne, san fhírinne:
The Media Research Center (faoi chlaonadh na meán)
Faoin gcogadh san Iaráic

Anailís ar Alt Waghorne

1) Tosaíonn sé ag caint faoin nGaeilge mar rud ón stair, rud nach maireann. Tá dul amú air, mar is eol dúinn. Ach is rí-mhinic a cheaptar uirthi - agus a mhúintear í - mar theanga mharbh.
Seo alt an-deas ar an ábhar seo: The Value of Irish, ó Rubrication.
Más ón am atá thart amháin í dó, is léir ón méad sin nach dtuigeann sé a tábhacht chultúrtha. Is í an príomh-leanúnachas atá ann i gcultúr na hÉireann. Agus is í an rud is tábhachtaí a chothú chun féiniúlacht Éireannach a choimeád beo. Mura bhfuil sí tábhachtach d'oireacht na hÉireann, níl aon oireacht ann. Ní bheadh ann ach oireacht na gcoilíneach. Mar sin, tá Waghorne glan mícheart ón dtús.

2) Deir sé nach bhfuil aon ghá leis an nGaeilge chun stair na hÉireann a thuiscint. Bhuel, is dócha gur féidir le duine a stair a léamh i dteanga ar bith. Cad is ciall leis sin? Más príomhfhoinsí atá uait, ní mór ná go bhfuil Gaeilge agat chun aon rud a thuiscint i gceart. Ar tharla stair na hÉireann trí mheán an Bhéarla mar a mhaíonn sé? Roinnt de. Ach cad faoin rud is mó a tharla, an górta? Ar tharla sin do Bhéarlóirí? Cad faoi na réamhlóid? An raibh béarlóirí amháin páirteach leo? Ní dóigh liom, a dhuine aineolach. Agus tá a fhios seo agamsa, Meiriceánach. Náire ort, Richard.

Maidir le litríocht na hÉireann, nach amaideach a mhaíomh nach bhfuil litríocht Ghaeilge ann! Ní léann Béarlóirí an chuid is mó de, agus mar sin, níl sí chomh cáiliúil agus atá litríocht na mbéarlóirí. Yeats? Tá ceart dá chuid ag daoine i Sasana. Joyce? Ar chaith sé tamall in Éirinn? Tá a dtábhacht acu, mar scríbhneoirí. Ach tá litríocht Ghaeilge ann leis na mílte bliain, agus tá a fiúntas féin aici.

Is cóir agus cuí do gach aon chultúr litríocht ina theanga féin a bheith acu. Is rud an-tábhachtach é a chuireann in iúl go bhfuil cultúr éagsúil ann ar chor ar bith! Cuireann sé ionadh orm nach dtuigeann an Waghorne sin. Tá nuachtáin, irisleabhair, agus na céadta leabhar nua-aimseartha ann as Gaeilge. Tá litríocht bheo ann. Cad tá cearr leis nach bhfeiceann sé sin? Nó an ndearna sé iarracht ar bith chun saol na Gaeilge a iniúchadh sula labhair sé....?

3) Maíonn sé nach bhfuil aon mhaith i gceoil Gaelach, mar bhí Beethoven ní b'fhearr! Ar chuala tú a leithéid de chacamas riamh? An ndéarfadh sé le lucht gorma Mheiriceá nach gcóir dóibh a gceoil féin a dhéanamh, mar bhí na Gearmáinigh ní b'fhearr?! Níl aon mhaith in rac-cheol, ná snag-cheol, ná ceol bundúchasach ó thír ar bith, má úsáidtear an 'loighic' seo. Agus cén rud atá ann ar a bhfuil níos mó clú agus cáil, as Éirinn, ná a cuid ceoil?! An é nach maith leis na líiricí Gaeilge? Is maith le beagnach gach duine ar mhaith leis ceol Éireannach iad, fiú mura bhfuil focal Gaeilge ag an té sin. Bíonn daoine bródúil go bhfuil an traidisiúin arsa - agus beo - sin againn. Mórtas cine, sin rud nach dtuigeann mo dhuine, déarfainn.

4) Críochnaíonn sé leis an bhfear tuí céanna, ag rá nach bhfuil ann sa Ghaeilge ach teanga ón analód, agus nach mbíonn saol ann in Éirinn ach trí mheán an Bhéarla. Ní mór dó imeacht óna theach níos minice.


Bhuel, sin cúpla focal ar an ábhar seo. Is trua go dtugtar ceann dá leithéid. Mar a dúirt Conn, ní dhearna Richard aon staidéar ar an gceist sular oscail sé a bhéal. Thaispeán sé don saol cé chomh aineolach is atá sé. Bíodh oideachas agat, a Richard.

Richard Waghorne

Nuair a léigh mé an post seo ar An tImeall, níor léigh mé an post le Richard Waghorne a raibh Conn ag tagairt dó. Ach luaigh Gary arís é, agus mar sin, léigh mé é. Agus cinnte, ní aontaím leis. Ach mar sin féin, nach bhfuil cead cainte ag gach éinne?

Tá cead aige a thuairim a nochtadh, cé gur maslach é dúinn. Nach mbíonn na scríbhneoirí ar Ceist Mhór an Lae malsach go leor fá dtaobh de Iosrael? Cuireann siad masmas orm, gan dabht. Ach bím ag tabhairt freagraí dá leithéid le blianta (gan éifeacht, faraor). Mura n-aontaíonn tú le rud, tabhair míníuchán agus fíricí don té nach n-aontaíonn tú leis. Tá géarghá againn sa lá atá inniu ann leis an aighneas stuama, seachas ionsaithe ad hominem. Má chreideann tú rud, ba chóir duit bheith in ann an creideamh sin a chosaint go ciallmhar. Ní ionann fearg agus fírinne. Agus bíonn dhá thaobh do gach scéal. Nó níos mó, fiú. Ní lia duine ná tuairim.

Scríobh sé na rudaí a cheapann sé maidir leis an nGaeilge. Deir gach éinne rud amaideach ó am go chéile (agus níos minice ná sin!). Nárbh fhearr dúinn freagraí a thabhairt do na rudaí a mhaíonn sé? And if Richard Waghorne cares to know what we are saying, he should learn Irish. Labhraítear Gaeilge anseo.

Chonaic mé cóip den Irish Times aréir ina raibh litir le duine eile atá ar aon intinn le Richard faoin teanga. Caitear an iomarca airgid uirthi, gan ghá, dúirt sé. Na sean-ghearáin mar a bhíonn. Ach cén fáth an fuath seo i leith na teanga? An bhfuil tionchar ró-mhór ag an rialtas ar chúrsaí teangan in Éirinn? An bhfuil sí i seilbh na heite clé amháin? Cheapfaí sin agus duine ag léamh na foilsiúchán Gaeilge agus an chuid is mó dá bhfuil ar an idirlíon. Sin ábhair smaointe. Ach ní freagra dó seo.

An fíor na rudaí a dúirt sé? An bhfuil Béarla níos soifisticiúla ná an Ghaeilge? An bhfuil aon ghá leis an teanga mar chuid d'fhéiniúlacht na hÉireann? An bhfuil cultúr tábhachtach ann a bhaineann leis an nGaeilge? An bhfuil ceoil breá ann as Gaeilge? Ceisteanna tábhachtaí iad seo, agus ba chóir dúinn freagairtí a thabhairt. Cé a thosnóidh? Bímis ullamh don chéad duine eile a deir na rudaí seo - agus beidh siad ann.

Fabhalscéal

Bhí scoil ann sa chomharsanacht. Scoil Chaitliceach a bhí ann. Comharsanacht aindiaga a bhí ann, agus ní raibh siad an-sásta go raibh an scoil ann ar chor ar bith. Bhí sé ina scoil phoiblí, cúpla glúin ó shin. Ach tá sí ann le fada, agus glacann an saol mór leí, go hoifigiúil.

Bhí b'fhéidir míle páiste ar scoil ann. Chuir beirt duine fúthu i dteach taobh leis an scoil. Chuaigh sinseanaithreacha a gcol seisreacha ar scoil ann fadó. Bhí suim mhór acusan i bpáistí na scoile. Mar atá, ba mhaith leo iad a fuadach, a chéasadh agus a mharú. Ba chuma sin le roinnt sa chomarsanacht, ach b'fhuath le roinnt eile daoibh a leithéid. Agus dar ndóigh, bhí sé mí-dhleathach. Ach ní raibh aon phóilíní sa chomharsanacht ach cúpla a bheadh ag breathnú ar chúrsaí, gan faic á dhéanamh acu. Bhí sé de dhualgas ag an scoil na páistí a chosaint. Bhí gardaí acu chun sin a dhéanamh.

Bhí cairde ag na coirpigh sa teach sin a thugadh airgead agus stuif eile dóibh chun a ndrochbhirt a chur i bhfeidmh. B'fhuath leo na páistí sin. Mar sin, b'fhéidir leis na coirpigh mórán a dhéanamh. Rinne siad gréasán de tollán faoin talamh agus fiú faoi chlós na scoile. D'fhuadaíodh páiste ó am go céille tríothu. Scaoileadh siad pilléir istigh sa scoil, agus mharaíodh siad páiste ó am go céille.

I gcomharsanacht eile, comharsanacht Protastúnach, bhí cúpla seanbhean dhíomhaoin ina gcónaí. Chuala siad scéalta faoin scoil seo, agus bhíodh siad i gcónaí a seoladh litreacha chuici ag insint dóibh bheith cúramach agus go deas lena gcomharsana uile, go háirithe na fir dheasa sa teach áirithe sin.

D'inis gardaí na gardaí do na póilíní a scéal. Rinne siad gach iarracht chun cabhair a fháil ó na comharsana, agus fiú ó na seanmhná úd, ach níor éirigh leo. Dúirt gach éinne leo bheith ina gcomharsana maithe, gan trioblóid a dhéanamh. Ba mhaith le gach éinne síocháin sa chomharsanacht. Níor mhaith leo go bhfuil éinne maraithe, ach ba chuma leo na páistí mar sin féin. Ba Chaitlicigh iad, agus ní raibh sé ceart go raibh siad ann in aon chor, dar leo. Choimeáid na seanmhná súil ghéar air eachtraí na scoile, agus cháin siad aon rud a rinne siad chun cosc a chur ar na coirpigh.

Lean na corpaigh ar aghaidh ag fuadach is ag marú. Rug siad ar cúpla páiste eile, agus bhí a ndóthain ag lucht na scoile. Ghuí na páistí gach rath ar na gardaí scoile, agus chuaigh na gardaí go dtí an teach sin chun na coirpigh a stadadh. Mharaigh siad duine de na coirpigh. Rith an duine eile uathu.

Bhí na seanmhná i bhfad ar buile faoi seo. Dúirt gach éinne gan aon rud eile mar sin a dhéanamh riamh arís, agus nár chóir an teach sin a thógáil ó na coirpigh, agus gur chóir don duine eile sin a rith as bheith ina chónaí ann fós, agus gur chóir go mbíonn síocháin idir eiseann agus lucht na scoile. Dúradh go ndeachaigh na gardaí thar fóir lena ndearna siad. Sheoil na seanmhná nótaí grá don chorpach, á mholadh as a fhód a sheasamh aige. Thug cairde eile an choirpigh buamaí agus rudaí eile dó mar chabhair nua. Chuir cairde dó, coirpigh eile, fúthu sa teach céanna leis.

Chuaigh gardaí na scoile ar ais go dtí an scoil, mar a mhol na seanmhná is na comharsana, agus dúradh leo go mbeadh síocháin ann as sin amach. Cén fáth? Mar gur mhian le lucht a gcáinte í. Agus go ndúirt na seanmhná go mbeadh. Cé go raibh an ceart ag na coirpigh iad a ionsú, dar leosan. Sea, b'fhuath leo gardaí na scoile. D'iar na seanbhean ar lucht na scoile cúpla seomra a thabhairt do na coirpigh, chun an tsíochán a chothú leo. Agus dúradh nach raibh éinne ag taobhú leis na coirpigh.

Agus bhí síocháin ann ó shin i leith go deireadh an tsaoil.

Na NA sa Liobáin

Is eagraíocht frith-Iosraelach í na Náisiúin Aontaithe, den chuid is mó. Is minic a bhíonn siad ag taispeáint dímheasa d'Iosrael. Ach sháraigh Kofi Annan an gnáthmhasla inniu, agus an líomhaint aige gur mharaigh Iosrael saighdiúirí na NA d'aon ghnó. Nach iontach é go bhfuil duine mar sin i mbun na heagraíochta is 'tábhachtaí' maidir leis an taidhleoireacht, duine chomh neamhfhreagrach meargánta - agus scannalach (ach sin scéal eile).

Cén fáth go bhfuil na saighdiúirí sin ann in aon chor? An bhfuil siad ag coimeáid na síochána? Cad é an misean atá acu? An bhfuil siad ag tabhairt cabhrach do Hiosboladh?

Seo anailís chruinn iontaofa faoin ábhar, agus is fiú a léamh, cé gur as Béarla é. Píosa ó The Belmont Club is ea é. Is fiú na tráchtaí a léamh, freisin. Má tá suim ag éinne in aon rud ach bolscaireacht frith-Iosraelach agus líomhaintí gan bhunús.

Níos mó faoin NA agus Iosrael:
The Volokh Conspiracy ar chomhpháirteachas na NA
Joshuapundit ar an stair

Bolscaireacht

Ar chuala tú go n-ólann na Giúdaigh fuil a naimhde? Dóbair gur chuala. Tá fiabhras ann ar fud an idirlín le déanaí mar gheall ar ghrianghraf ina bhfuil páistí ag scríobh ar bhuamaí. Deirtear gur páistí Iosraelacha iad, agus, tuigtear gur mar sin gach páiste in Iosrael, agus gur polasaí an Stáit a leithéid. Agus go bhfuil rud mícheart leis go bunúsach. Agus tá - bhí sé baolach do na páistí. Ach is cuma le gach éinne iadsan. Fáth eile is ea í do lucht an fhuatha ("síochánaithe") a nimh a thabhairt do Iosrael.
Seo píosa beag faoi

Botúin a bhí ann, má tharla ar chor ar bith mar a deirtear, mar is bolsaireacht le héifeacht í do naimhde Iosrael (atá ann go flúirseach, sna meáin go háirithe). Ach is cuma le lucht an fhuatha go mbíonn Hiosboladh ag seoladh buamaí mar sin go hIosrael chun na páistí seo a mharú - d'aon ghnó. Is cuma leo go bhfuil an ceart ag Iosrael í féin a chosaint, agus gur cóir do gach éinne in Iosrael tacaíocht a thabhairt dá harm. Is cuma leo go bhfuil sceimhlitheoirí ann mar arm i gcuid mhór den Liobáin, le tacaíocht ón Siria agus ón Iaráin (agus uathusan), agus nach bhfuil ann mar chuid de rialtas na Liobáine ar chor ar bith - lonnaitheoirí cearta iadsan - agus go bhfuil siad ann chun Iosraeligh a mharú - fir, mná is páistí.
Is cuma leo go bhfuil fadhbanna i bhfad níos mó ag páistí eile an Mheánoirthir. Mar an duine seo.

Mura fuath leo Iosrael ó bhun, is lucht saonta an chuid is mó de na daoine a bhíonn ag gearán faoin gcogadh seo i gcoinne na sceimhlitheoirí Hiosboladh. Tá gá le cogadh uaireanta.

Síochánaithe vs. an tSíocháin

Dobair go raibh tubaiste i gCeanada

Cén fáth nach mbíonn a leithéid seo de scéal ar phríomhleathanach gach nuachtán? Dá n-éireodh leo, bheadh sé ann, gan amhras. Gabhadh sceimhlitheoirí i gCeanada a bhí chun oll-dhúnmharú eile a dhéanamh in Toronto. Beannacht Dé ar phóilíní Cheanada, cinnte, gur stadadh iad sula ndearna siad slad ann.

Shíl na Ceanadaigh go raibh siad slán, mar níor thug siad cabhair do na Stáit san Iaráic, agus bíonn siad dár gcáineadh. Bhí dul amú orthu. Cá háit eile a tharlóidh sé an chéad uair eile?

Seo alt as Béarla faoi.

Tuilleann FrithMhericeánachas Duaiseanna

Ní nach ionadh. Go díreach mar gach duais sna laethanta seo, tá duaiseanna liteartha polaitiúil. Féach an sampla seo, le Marion Gunn. ("Bhímis i ngrá le Meiriceá tráth...ach..."). Maraíodh Margaret Hassan mar gheall ar shaint Mheiriceánach, tuigeann tú.

Trá dá raibh, scríobh Marion rudaí a thuillfeadh duais gan chlaonadh. Ach is léir nach sin an cás faoi láthair. Chuaigh sí trasna go dtí an Taobh Dorcha, faraor. Agus tá luach a saothair aici.

Freagra di:
"It's never the terrorists' fault that they are murderers."

"...in an asymmetrical war the cult of the underdog is a valuable tool. Europeans march with posters showing scenes from Abu Ghraib, not of the beheading of Daniel Pearl or the murder of Margaret Hassan. They do not wish, much less expect, al Qaeda to win, but they still find psychic satisfaction in seeing the world’s sole superpower tied down, as if it were the glory days of the Vietnam protests all over again. How else can we explain why Amnesty International claims that Guantanamo - specialized ethnic foods, available Korans, and international observers - is comparable to a Soviet Gulag where millions once perished? So there is a deep, deep sickness in the West." Victor David Hanson

Margaret Hassan

Tá Marion sa champa céanna le Robert Fisk. Tá briathar ann ina onóir.
(Cacamas dá chuid)

Pléann a leithéid Meiriceá mar a phléann Kevin Myers an Ghaeilge.

Soiscéal Iúdáis, an Cód Da Vinci, agus Naomh Irenaeus

Scríobh mé alt nua ar Gan Fiacail Ann. Thosaigh mé an blag seo le nasc chuig an suíomh sin atá agam, suíomh a rinne mé roimh aois na blagadóireachta.
Bhí suim ag duine sa suíomh seo le déanaí, agus scríobh sé chugam go minic faoi. Ach ní raibh suim sna hábhair ná sna smaointe aige - cé go raibh sé ar buile faoi alt amháin - ach bhí suim aige sna botúin ghramadacha a rinne mé iontu. D'athscríobh sé trí cinn díobh - agus gan tuiscint ar a raibh le rá agam iontu. Foilsíodh na cinn seo in Lá. Thuig siadsan iad.
Tá a fhios agam go bhfuil botúin iontu, agus ba chóir dom iad a dheisiú, is dócha. Ach níl an méad sin ama agam, agus ní léann éinne iad, de ghnáth. Agus má tá suim ag duine iontu, agus Gaeilge ag an duine, is féidir leis iad a thuiscint gan mórán dua. Ní dóigh liom go bhfuil siad chomh dona sin. Is iad na cinn is nuaí na cinn is fearr maidir leis an ngramadach, dar ndóigh, freisin.
Sin ráite, cuireann sé ionadh orm i gcónaí cé chomh dall a bhíonn daoine, a smaoineann nach bhfuil aon rud níos tábhachtaí ar domhan ná an ghramadach cheart. Dá ndéarfadh duine, agus an chumhacht aige, 'Tá mise deachtóir Éireann, téigi go dtí na sluachampaí géibhinn,' déarfadh a leithéid 'IS tusa! NA hÉireann!'

Ceist Simon Wiesenthal

Táim ag léamh leabhair dar teidil “Nazi Hunter: The Wiesenthal File,” le Alan Levy. Sealgaire Naitsithe ab ea é, Simon Wiesenthal, agus marthanóir (ar éigean) ón Uileloscadh. Ait le rá domsa, ach ní raibh gnaoi an phobail ar a leithéid. Bhí mórán Naitsithe ann fós, sa Ghearmáin agus san Ostair, agus ar fud Mheiriceá Theas, go háirithe. Agus bhí (agus tá) cairde na Naitsithe ann fós sa Mheánoirthear agus ar fud an domhain.

Rinne Simon Wiesenthal éachta i gcuimhne a mhuintire, agus fuarthas coirpigh mar Adolf Eichmann pionós mar gheall ar a chuid oibre. Ba laoch é.

Ag tús an leabhair, tá rudaí ann a dúirt sé faoin ndíothú cine, agus conas a tharlaíonn sé. Dúirt sé go mbíonn na sé choinníoll seo leanas de dhíth:

An fuath
Deachtóireacht
Maorlathas
An teicneolaíocht
Géarchéim nó cogadh
Mionlach mar íobartach

Tá na coinníollacha seo go léir ann san Iaráin, agus iad ag bagairt ar Iosrael.

Ansin, d’fhiafraigh Simon Wiesenthal “Cad a tharlóidh don saol seo nuair a gheobhaidh daoine lán le fuath an lae atá inniu ann, na sceimhlitheoirí, teicneolaíocht na linne seo?”

Chuir sé an cheist sin timpeall 1993. Guímis nach mbeidh an freagra againn.