Fuair mé cuireadh ó Chiarán Dunbar tamall gearr ó shin chun mo thuairimí a nochtadh ar théama Iosrael, agus ceisteanna dá chuid a fhreagairt. Rinne mé amhlaidh, agus bhí roinnt dá ndúirt mé
san alt seo. Tuairimí daoine eile atá ann freisin, ar an taobh céanna. Ach leis sin uile, tá guth an eagarthóir ann, agus freagraí ar a raibh ráite againn mar ghuth olltuisceana. Ní raibh deis ag éinne na ceisteanna agus na tráchtanna siúd a phlé, agus níor thaitin sin liom. Mar sin, seo beagán liomsa mar fhreagairt ar an alt mar a foilsíodh é.
(SéamAs an litriú atá ar m'ainm, dála an scéil. D'fhoghlaim mé sin ó Teach Yourself Irish blianta fada ó shin, agus sin mar atá i gcónaí).
Mar a bhí Séamus Ó Neachtain: “Ba chóir dóibh glacadh le hIosrael mar stát. Ba chóir dóibh fáil réidh leis an bhforéigean agus leis an sceimhlitheoireacht. Ba chóir dóibh díriú ar a saol féin.”
Is dóigh go ndéarfadh Palaistínigh go bhfuil sé deacair díriú ar a saol féin faoi riail Iosrael agus le lonnaitheoirí ag gabháil a gcuid talún.
Bhuel, lonnaitheoirí a ghabh a gcuid talún atá sna Iosraeligh, dar leis. Ach ní hamhlaidh an scéal. Cheannaigh na Giúdaigh an chuid is mó den talamh san. D'imigh na Palaistínigh nuair a d'ionsaigh siad na Giúdaigh fadó, mar gheall a gcairde dóibh go mbeadh deis acu dul ar ais tar éis scriosadh na nGiúdach. Rud nár tharla, buíochas le Dia. Cuireadh daoine áirithe as a dtithe, cinnte, mar gheall ar an gcogadh sin (1948). Rinneadh an rud céanna do Ghiúdaigh ar fud an Mheánoirthir. Sin mar a bhíonn. Ach is scéal bréagach go bhfuair na Giúdaigh Iosrael as tithe na bPalaistíneach a ghoideadh.
Níor scríobhadh an méid seo leanas mar fhreagra domsa, ach is léiriú dúinn ar mheon an údair...
Caithfidh mé soiléiriú a dhéanamh ag an phointe seo.
Cé nach staraí mé, cuireadh iachall orm an pointe seo a fhiosrú agus go bunúsach ní fíor é – sa mhéad is go léiríonn an stair go raibh Giúdaigh ann sa Phalaistín, mar a bhíodh, sna 1800í ach ba mhionlach bídeach iad.
Bhí mórchuid de mhuintir na críche ina nArabaigh – chun neamhaird a dhéanamh ar chúrsaí treibhe.
Bhí an chuid is mó acu sin ina Moslamaigh.
Cé nach staraí mise ach oiread, bhíodh an móramh sa limistéir sin ina Chríostaithe ar feadh i bhfad, agus ina bpágánaí ar feadh i bhfad, sula raibh Arabach ar bith ann. Agus tá a fhios ag an saol iomlán go mbíodh ríocht na nGiúdach ann fadó - sula raibh Arabach amháin ann. Tuigeann gach duine go raibh an móramh de na Giúdaigh ina ndeoraithe, agus tharla rud sa stair a dtugtar Síónachas air ag deireadh an naoiú haoise dhéag. Athraíonn cúrsaí sa stair.
Rud eile a scríobh mé nach raibh san alt ná go bhfuair na hArabaigh beagnach dhá thrian den tseanPhalaistín cheana - agus sin an Iordáin. Bhí réiteach dhá stát ann in 1948, agus níor éirigh go maith leis sin, faraor. Mar d'ionsaigh na hArabaigh na Giúdaigh gan mhoill.
Bhí Ciarán ag déanamh comparáid idir na hArabaigh Phalaistíneacha agus na Coirdínigh.
“Níl aon chosúlacht leis na Coirdínigh,” dar le Séamus, “mar ní raibh pobal Palaistíneach ann riamh sular bunaíodh stát Iosrael.”
“Níor cumadh a leithéid ach le seasamh in aghaidh na nGiúdach,” a mhaíonn Séamus.
Arís, déarfadh na Palaistínigh go seasann siad ar son a gcuid cearta féin seachas maireachtáil díreach ar son seasamh i gcoinne na nGiúdach.
Ach, a dhuine, ní hé sin an rud a dúirt mé. Ní bheadh aon 'siad' ann gan Iosrael agus an troid ina coinne. Agus na cearta a luaitear, sin cearta chun talamh srl. a fháil ó Iosrael. Níl aon phobal stairiúil ar leith a dtugadh náisiún Palaistíneach air. An rud is cóngaraí ná muintir an Iordáin, mar is iadsan an móramh a mbíodh ina gcónaí sa Phalaistín (agus atá fós).
Aontaíonn Séamus, “Bíonn an chuid is mó de Ghaeilgeoirí ar an idirlíon agus sna meáin in éadan Iosrael, faraor.
“Ach sin mar a fhaightear [bhfaightear] lucht na heite clé, agus na radacaigh eile, den chuid is mó.
“Is iomaí duine ciúin atá ann a fhéachann ar chúrsaí ar nós difriúil.
“Is dócha go bhfuil sé ar nós cuma liom ag an móramh. Mar ba chóir. Cén bhaint ag an scéal le saol an ghnáth-Éireannaigh?”
Tarraingíonn an pointe seo an cheist: “Cén bhaint ag an scéal le saol an Ghael-Mheiriceánaigh?”
Cheap mé ar dtús nach ceist olc sin. Ach ansin, níl sé chomh maith agus a dhealraíonn. An gcuireadh aon duine an sa Mheánoirthear an cheist sin? Tá cuid den fhreagra san alt féin:
“Tá comhghaol idir a bheith frith-Mheiriceánach agus a bheith frith-Iosrael de ghnáth,” a deir Eiméid [Ó Fathaigh].
Tá lán na fírinne sa mhéid sin. Meon frith-Iarthar atá ann, mar seasann na Stáit agus mórán dá cairde le hIosrael. Níor tháinig gach Giúdach as an Eoraip ná as Meiriceá - tháinig mórán acu ón Rúis srl. - ach tá nósanna (saoirse, cearta, sibhialtach, srl.) an Iarthair ag Iosrael, agus tá baint láidir acu linn. Mar is eol don Iaráin agus gach aintiarna sa Mheánoirthear, faigheann Iosrael an-chuid tacaíochta ó na Stáit go háirithe - an Sátan Mór dá Sátan beag. Seasann muintir na tíre i Meiriceá le hIosrael níos mó ná lucht a rialtais, freisin. Tá aithne ag mórán daoine anseo ar Ghiúdaigh agus fiú ar dhaoine in Iosrael. Tá níos mó Giúdaigh ina gcónaí anseo ná in Iosrael, fiú. Tá nasc láidir idir an dá thír. Agus ní dhéanann an rialtas gach rud anseo gan tacaíocht ó mhuintir na tíre.
Ach an nasc is tábhachtaí atá ann eadrainn ná go bhfuil na naimhde céanna againn. Seasaimid le chéile in éadan sceimhlitheoireacht na Muslamach Radacach. Creidimid araon gur sin an troid is tábhachtaí dá bhfuil ann san aois seo. Braitheann beatha Iosrael mar thír air (agus na Giúdaigh ansin mar dhaoine). Agus tá sé rí-thábhachtach do na Stáit go bhfuil ar a laghad tír amháin sa Mheánoirthear a sheasann linn in éadan na sceimhleitheoirí, agus atá ina dea-shampla ansin.
Ar an lámh eile de, cad é an suim a bhíonn ag mórán daoine in Éirinn sa scéal seo?
Mar a scríobh mé roimhe seo, tá saghas cogaidh 'proxy'(seachchogaidh) ann dóibh. Is mór an trua san. Agus, mo léan, ní bhíonn a lán daoine ar thaobh an tsibhialtachta in éadan na sceimhlitheoirí, ach a mhalairt.
Ach ní fheiceann Séamus go bhfuil aon chúis nó ceart ag na hArabaigh.
“Tá siad ann ar chúis amháin, agus sin chun Iosrael a scriosadh,” a deir sé.
“Níl suim dá laghad acu sa tsíocháin.”
Arís déarfadh fiú anailíseoirí neamhspleácha nach bhfuil mórán spéise ag Iosrael sa ‘tsíocháin’ ach an oiread
Tá cúis acu, cinnte, ach is cúis olc í.
Maidir le anailíseoirí "neamhspeácha," an bhfuil a leithéid ann? Deir Iosrael i gcónaí go mbeadh síochán ann gan ionsaithe na bPalaistíneach. Ach feictear an rud ab áil le duine a fheiceáil.
Treaslaím Ciarán agus Meon Eile as suim a chur i dtuairimí lucht tacaíochta Iosrael. Nílimid maraon lena chéile, agus athraíonn an scéal beagáinín ó am go chéile. Faraor, mar a dúirt mé san alt (agus tugadh an focal scor dom leis seo), ní fheicimse aon réiteach ar an scéal go ceann i bhfad. Ní bheidh na hArabaigh seo sásta má bhíonn Iosrael ann in aon chor, agus ní bheidh síocháin ag Iosrael chomh fada agus an meon sin acu. Tá Meon Eile ag teastáil uinn, cinnte.